Stilte is goud werd

Mahatma Gandhi het gesê: ‘Only speak if you can improve the silence.’

Toe Jesus voor die Joodse Raad verskyn het (Matteus 26), het die volgende gebeur: ‘Toe staan die hoëpriester op en sê vir Hom: “Verweer jy jou glad nie? Wat van die getuienis wat hierdie mense teen jou inbring?” Maar Jesus het niks gesê nie.’

Stilte is nie die afwesigheid van klank nie; dit is ‘n spasie waarin ‘n mens se siel leer asemhaal. In ’n wêreld waar harte maklik verstik onder die gewig van woorde, verwagtinge en geraas, word stilte suurstof vir jou geloof — ’n skaars, maar ‘n heilige gawe. Die Bybel erken dit en Jesus bevestig dit: stilte is ’n plek van geloofsoorgange.

Wanneer die Skrif oor stilte praat, is dit asof ’n deur oopgemaak word na onsigbare sirkels van God se teenwoordigheid. Die profeet Elia het nie stemme in die storm, die aardbewing of die vuur gehoor nie. Hy het gewag en geluister— totdat die “stil, sagte fluistering” hom ontmoet het. In daardie klanklose woorde, het God Homself bekend gemaak. Dit wys dat stilte nie leeg is nie; dit is gevul met deernisvolle werklikhede van God se nabyheid.

Jesus het hierdie pad diep en dapper bly stap. Sy stilte was nooit ‘n vlug uit die werklikhede van die wêreld uit nie maar dieper daarbinne in. Elke keer as Hy Hom onttrek het, het daardie stilte ’n groeiplek vir wysheid, krag en liefde geword. Wanneer Hy van die berg afgekom het, het Hy heerlikheid saam met Hom gebring — ’n onbeskryflike krag wat seestorms kon stilmaak en harte kon oopmaak.

Kyk na die verhaal van die vrou wat met owerspel betrap is. Die skare het geskreeu, die Fariseërs het aangedring en die spanning het geborrel in die warm stof van die tempelplein. En Jesus? Hy het laag gebuig en in die sand geskryf. Stilte het swaar oor die toneel gehang. Dit was ‘n stilte wat vrae gevra het, wat maskers weggekalwe het, wat die mens se gewete laat praat het. In daardie stilte het die klippe op die grond begin val. Jesus het nie net ’n vrou gered nie; Hy het gewys dat stiltes soms beter genees as argumente.

En wat van die stilte op die see? ‘n Stilte midde-in ‘n geraas. Die dissipels het gegil van vrees, die winde het geruk en gepluk, die water het gekook — en Jesus het geslaap. Sy stilte was nie ongeërgdheid nie, maar vertroue. Dit was die stilte van Een wat geweet het dat storms nie sterker is as die stem van die Een wat die see gemaak het nie. Toe Hy die stilte breek en sê: “Bedaar,” is die wêreld daaraan herinner dat God se heerlikheid altyd groter sal wees as mense se paniek.

Die diepste misterie van stilte lê in die Paasverhaal. Die kruis was raserig — met mense wat roep, spot en huil. Ná die kruis was daar ’n stilte so dig dat dit die wêreld in sy handpalms kon vashou. Die Sabbatstilte van die graf. ’n Dag sonder wonderwerke, sonder openbarings, sonder tekens. Dit was die stilte wat elke mens ken: die stilte van wag, van twyfel en van nie verstaan nie. En tog, in daardie stilte bewerk God toe die grootste wonder ooit. Die hemel was besig, al was die aarde stil.

Hierin lê ‘n geheim: stilte is nie ’n stop nie maar ’n oorgang. Nie ’n einde nie maar ’n geboorte. Nie ’n leegheid nie maar ’n ruimte waarbinne die Gees van God werk.

Jesus probeer ons leer dat stilte ’n soort gebed is, ’n soort geneesmiddel, ’n kosbare soort ontmoeting.

Stilte moet uiteindelik ’n manier van leef word. ’n Onverstoorde vrede wat ons dra tussen mense in, tussen probleme in, tussen vrese in. Want mense wat stil oomblikke met Jesus gedeel het, dra Sy vrede saam soos ’n duidelike, sagte geheim.